BBT: Scaffolding là một phương pháp giảng dạу giúp học ѕinh học nhiều hơn bằng cách làm ᴠiệc ᴠới giáo ᴠiên hoặc học ѕinh tiên tiến hơn để đạt được mục tiêu học tập. Phương pháp này liên quan ᴠề khu ᴠực phát triển gần là phương pháp giảng dạу có thể giúp học ѕinh học được nhiều thông tin nhanh hơn nhiều ѕo ᴠới hướng dẫn truуền thống.
Hãy cùng FLC tìm hiểu sáu chiến lược trong việc áp dụng phương pháp sư phạm độc đáo này trong lớp học của bạn nhé!
Trái ngược với việc áp dụng phương pháp giàn giáo vào bài giảng là gì? Là bảo học sinh “Đọc bài báo nghiên cứu khoa học dài 9 trang, viết một bài luận dựa trên chủ đề rút ra được từ bài báo và nộp trước thứ tư.” Ôi thật kinh khủng! Không có bất kỳ sự hỗ trợ nào — chỉ có một mình học sinh đơn thương độc mã.
Hãy bắt đầu bằng cách đồng ý rằng phương pháp giàn giáo và phương pháp khác biệt hóa trong bài giảng là hai điều khác nhau. Phương pháp giàn giáo chia nhỏ việc học thành nhiều phần và cung cấp một công cụ, hoặc cấu trúc, cho mỗi phần. Ví dụ, khi dùng phương pháp giàn giáo trong phần đọc, bạn có thể xem trước văn bản và thảo luận về các từ vựng chính, hoặc phân đoạn văn bản rồi đọc và thảo luận, và cứ thế tiếp tục. Với phương pháp khác biệt hóa, bạn có thể đưa cho trẻ một văn bản hoàn toàn khác biệt để đọc, rút ngắn văn bản hoặc thay đổi văn bản, hoặc thay đổi bài tập viết sau đó.
Nói một cách đơn giản, giàn giáo là việc bạn làm đầu tiên với trẻ. Đối với những học sinh vẫn đang gặp khó khăn, bạn có thể cần phải khác biệt hóa bằng cách thay đổi bài tập hoặc điều chỉnh bằng cách chọn một văn bản dễ tiếp cận hơn hoặc giao một dự án thay thế.
Tuy nhiên, giữa phương pháp giàn giáo và phương pháp khác biệt hóa vẫn tồn tại một số điểm chung. Để đáp ứng nhu cầu hiện tại của học sinh và áp dụng hai phương pháp này vào bài giảng sao cho phù hợp, bạn phải biết vùng phát triển gần (zone of proximal development – ZPD) của cá nhân và tập thể người học. Nhà nghiên cứu giáo dục Eileen Raymond nói, “ZPD là khoảng cách giữa những điều trẻ em có thể tự làm và những điều mà trẻ có thể đạt được với sự trợ giúp của người có chuyên môn.”
Vì vậy, hãy đến với những chiến lược giàn giáo mà bạn có thể đã thử hoặc chưa. Hoặc có lẽ bạn đã không sử dụng chúng trong một thời gian và cần được nhắc nhở nhẹ nhàng về mức độ tuyệt vời và hữu ích của chúng đối với việc học tập của học sinh.
- TRÌNH BÀY VÀ DIỄN ĐẠT
Bao nhiêu người trong chúng ta nói rằng chúng ta tiếp thu kiến thức tốt nhất bằng cách nhìn thấy điều gì đó hơn là nghe về nó? Theo kinh nghiệm của tôi, làm mẫu cho học sinh là nền tảng của phương pháp giàn giáo. Bạn đã bao giờ ngắt lời ai đó bằng câu nói “Hãy chỉ cho tôi xem!” trong khi họ đang giải thích cách làm một điều gì đó chưa? Khi có cơ hội, hãy thể hiện hoặc truyền đạt cho học sinh thấy chính xác những gì chúng được mong đợi phải thực hiện.
– Thử hoạt động “bể cá”, trong đó một nhóm nhỏ ở trung tâm được các bạn còn lại trong lớp đi vòng quanh; nhóm ở giữa, hoặc được gọi là “bể cá”, tham gia vào một hoạt động, mô hình hóa cách hoạt động đó cho các nhóm lớn hơn.
– Luôn cho học sinh xem kết quả hoặc sản phẩm trước khi họ thực hiện. Nếu giáo viên giao một bài luận thuyết phục hoặc một dự án khoa học dựa trên truy vấn, thì, một mô hình mẫu nên được trình bày song song với một biểu đồ tiêu chí hoặc phiếu đánh giá. Bạn có thể hướng dẫn học sinh từng bước của quy trình với mô hình thành phẩm trong tay.
– Sử dụng phương pháp Think Aloud [2], cho phép bạn lập mô hình quá trình suy nghĩ của mình khi bạn đọc một văn bản, giải quyết một vấn đề hoặc thiết kế một dự án. Hãy nhớ rằng khả năng nhận thức của trẻ em vẫn đang trong quá trình phát triển, vì vậy, cơ hội để chúng nhìn thấy tư duy phản biện và phát triển là điều cần thiết.
- KHAI THÁC KIẾN THỨC TRƯỚC
Yêu cầu học sinh chia sẻ kinh nghiệm, linh cảm và ý tưởng của riêng chúng về nội dung hoặc khái niệm nghiên cứu và để chúng liên hệ và kết nối nó với cuộc sống của chính chúng. Đôi khi bạn có thể đưa ra các gợi ý và đề xuất, để học sinh có thể kết nối vấn đề một chút, nhưng khi đến bước đó, chúng sẽ tự nắm bắt được nội dung của riêng mình.
Khởi động buổi học trong lớp của bạn từ việc kiểm tra kiến thức trước đây của học sinh và sử dụng điều này làm khuôn khổ cho các bài học trong tương lai không chỉ là một phương pháp giàn giáo — nhiều người sẽ đồng ý rằng đó chỉ đơn giản là một cách dạy hay.
- CHO THỜI GIAN ĐỂ NÓI CHUYỆN
Tất cả người học cần thời gian để xử lý các ý tưởng và thông tin mới. Học sinh cũng cần thời gian để hiểu bằng lời nói và trình bày rõ ràng việc học của mình với cộng đồng những người học đang tham gia vào cùng một trải nghiệm và hành trình. Như chúng ta đã biết, các cuộc thảo luận có cấu trúc thực sự hiệu quả nhất với trẻ em bất kể ở độ tuổi nào.
Nếu bạn vẫn chưa tham gia hoạt động suy nghĩ-ghép cặp-chia sẻ (think-pair-share), đối thoại, nhóm 3 người hoặc dành một ít thời gian trò chuyện có cấu trúc trong suốt buổi học, thì ngay bây giờ hãy bắt đầu phương pháp quan trọng này một cách thường xuyên.
- DẠY TRƯỚC TỪ VỰNG
Đôi khi được gọi là từ vựng tải trước, đây là một chiến lược mà giáo viên không thường sử dụng. Nhiều người trong chúng ta, bao gồm cả bản thân tôi, đều cảm thấy tội lỗi khi đưa học sinh đi một mình trên con đường gập ghềnh, lầy lội được gọi là Văn bản thách thức — một con đường đầy rẫy những từ vựng khó hiểu. Chúng tôi gửi cho họ sự chuẩn bị cẩu thả và sau đó thường bị sốc khi họ mất hứng thú, tạo ra tiếng ồn ào hoặc ngủ quên.
Dạy trước từ vựng không có nghĩa là lôi ra hàng tá từ trong chương và để bọn trẻ tra cứu định nghĩa và viết chúng ra — tất cả chúng ta đều biết điều đó sẽ diễn ra như thế nào. Thay vào đó, hãy giới thiệu các từ với trẻ em trong ảnh hoặc trong ngữ cảnh với những điều chúng biết và quan tâm. Sử dụng phép loại suy và ẩn dụ, và mời học sinh tạo biểu tượng hoặc hình vẽ cho mỗi từ. Dành thời gian để thảo luận nhóm nhỏ và cả lớp về các từ. Không phải cho đến khi họ làm xong tất cả những điều này thì từ điển mới xuất hiện. Và từ điển sẽ chỉ được sử dụng để so sánh với những định nghĩa mà họ đã tự khám phá.
Với những từ vựng được tải trước, cùng với sự hướng dẫn của bạn, học sinh đã sẵn sàng để giải quyết văn bản đầy thách thức đó.
- SỬ DỤNG DỤNG CỤ GIẢNG DẠY TRỰC QUAN
Công cụ graphic organizers [2], hình ảnh và biểu đồ đều có thể đóng vai trò là công cụ giàn giáo. Graphic organizers rất cụ thể ở chỗ giúp trẻ thể hiện trực quan ý tưởng của mình, sắp xếp thông tin và nắm bắt các khái niệm như trình tự và nhân quả.
Graphic organizers không nên là Sản phẩm mà là một công cụ hỗ trợ giúp hướng dẫn và hình thành tư duy của học sinh. Một số học sinh có thể đi sâu vào thảo luận hoặc viết một bài luận, hoặc tổng hợp một số giả thuyết khác nhau mà không cần sử dụng một trình sắp xếp đồ họa nào đó, nhưng nhiều học sinh của chúng tôi được lợi khi sử dụng công cụ đó với bài đọc khó hoặc những thông tin mới đầy thách thức. Hãy coi graphic organizers như những bánh xe đào tạo — chỉ là tạm thời và có nghĩa là sẽ bị loại bỏ.
- TẠM DỪNG, ĐẶT CÂU HỎI, TẠM DỪNG, ÔN TẬP
Đây là một cách tuyệt vời để kiểm tra sự hiểu biết trong khi học sinh đọc một đoạn văn bản khó hoặc học một khái niệm hoặc nội dung mới. Đây là cách hoạt động của chiến lược này: Chia sẻ ý tưởng mới từ cuộc thảo luận hoặc bài đọc, sau đó tạm dừng (cung cấp thời gian suy nghĩ), rồi đặt câu hỏi chiến lược, tạm dừng lại.
Bạn cần thiết kế các câu hỏi trước, đảm bảo rằng chúng cụ thể, mang tính hướng dẫn và kết thúc mở. (Ngay cả những câu hỏi tuyệt vời cũng thất bại nếu chúng ta không dành thời gian suy nghĩ cho câu trả lời, vì vậy hãy chờ đợi trong khoảng thời gian Im lặng đến khó chịu đó.) Giữ cho trẻ em trở thành người lắng nghe tích cực bằng cách kêu gọi ai đó cung cấp ý chính của những gì vừa được thảo luận, khám phá hoặc đặt câu hỏi. Nếu cả lớp có vẻ khó hiểu về các câu hỏi, hãy tạo cơ hội cho học sinh thảo luận theo cặp.
Với tất cả những người học đa dạng trong các lớp học của chúng tôi, rất cần giáo viên học hỏi và thử nghiệm các chiến lược giàn giáo mới. Tôi thường nói với các giáo viên mà tôi ủng hộ rằng họ phải giảm tốc độ để đi nhanh. Trên thực tế, việc giảng dạy một bài học có thể có nghĩa là mất nhiều thời gian hơn để dạy, nhưng sản phẩm cuối cùng có chất lượng cao hơn nhiều và trải nghiệm bổ ích hơn nhiều cho tất cả những người tham gia.
*Chú thích:
[1] Think Aloud: là phương pháp mà trẻ cần nói ra những suy nghĩ của mình trong lúc đọc, giải toán hay đơn giản là trả lời câu hỏi từ giáo viên/bạn bè.
[2] Graphic Organizers là một công cụ dạy và học được sử dụng để sắp xếp thông tin và ý tưởng theo cách dễ hiểu và dễ hiểu. Bằng cách tích hợp văn bản và hình ảnh, Graphic Organizers thể hiện mối quan hệ và kết nối giữa các khái niệm, thuật ngữ và sự kiện.
[3] Phương pháp khác biệt hóa ( differentiation): Khác biệt hóa là một hình thức tổ chức giảng dạy dựa trên sự duy biệt và nhu cầu của từng học sinh. Nó phải linh động để có thể thích ứng với từng học sinh, từng nội dung giáo dục và hoàn cảnh của từng địa phương và trường học
